ต้องยอมรับว่า ปกติแล้วหมอเองเป็นคนขี้เห่อประมาณนึงค่ะ แต่ช่วงนี้มีอาการเห่อหนึ่งที่หนักมาก นั่นคือ ‘เห่อหลาน’ ใครที่เคยเป็นอาโกว อาอี๊ ป้า น้า อา คงเข้าใจสภาพนี้ดี การได้มีเด็กน้อยหน้าคล้ายเรา เมื่ออยากเล่นด้วยก็ไปหา เวลาเด็กงอแงมากก็หนีออกมา ปล่อยให้พ่อแม่เค้าเลี้ยงกันไป เป็นความสบายของอาโกวค่ะ
หลานของหมอชื่อ ริชา ตอนนี้อยู่ในวัยเกือบสองขวบ มีความหน้าคล้ายหมอตอนเด็ก ๆ มาก ชวนให้คิดถึงตัวเองตอนเด็กบ่อยครั้ง แล้วก็นึกต่อไปว่า ความเปลี่ยนแปลงในร่างกายของเราเกิดขึ้นมากมายจริง ๆ ตั้งแต่เด็ก ผ่านแดดผ่านฝนมาจนถึงปัจจุบัน อวัยวะหนึ่งที่ฟ้องอายุได้ดีคือ ผิวหนัง เคยสงสัยไหมคะว่า ปัจจัยอะไรที่ทำให้ผิวของเราไม่สดใสเหมือนในวัยเด็ก
งานวิจัยเรื่องความแก่ของผิวพรรณนั้นมีมากมาย แต่มีประโยคหนึ่งจากงานวิจัยฝรั่งที่อธิบายได้สั้นแต่เจ็บ แปลเป็นไทยได้ว่า ‘ผิวแก่คือแผลอักเสบเรื้อรังที่ไม่มีวันหาย’ เพราะกลไกสำคัญที่ทำให้ผิวแก่นั้น เกิดจากการอักเสบเรื้อรัง หรือ Chronic inflammation เกิดการทำลายเซลล์ที่ทำหน้าที่สร้างคอลลาเจน (Fibroblasts Degradation) และโครงสร้างที่อยู่รอบ ๆ เซลล์ (Extracellular Matrix Degradation) ส่งผลให้ผิวของคนมีอายุมีลักษณะร่วมแก่ที่สำคัญคือ ขาดความชุ่มชื้น มีริ้วรอย และหย่อนคล้อย การเลือกสกินแคร์เพื่อต่อสู้กับความแก่ จึงควรมองหาสารที่มีคุณสมบัติเหล่านี้
สารที่มีคุณสมบัติลดการอักเสบ เพื่อแก้ปัญหาที่กลไกสำคัญของความแก่ เช่น Green tea, Pomegranate, Grape seed, Flax seed oil รวมถึงน้องใหม่มาแรงอย่าง Madecassoside
สารให้ความชุ่มชื้นกับผิว โดยสองพระเอกคนสำคัญที่ช่วยดึงน้ำให้ถูกเก็บกักไว้ในผิวได้ดีคือ Hyaluronic acid (HA) และ Glycosaminoglycan (GAG) โดย HA ถูกนำมาใช้ทั้งเติมลงไปที่ผิวด้วยการฉีดโดยแพทย์ และนำมาเป็นส่วนประกอบสำคัญของสกินแคร์ต่าง ๆ HA ที่น้ำหนักโมเลกุลต่างกัน จะมีการซึมเข้าสู่ผิวได้ต่างกัน งานวิจัยพบว่าที่น้ำหนักโมเลกุล 50 KDa จะสามารถซึมลงสู่ผิวได้ดีที่สุด และไม่ก่อให้เกิดการอักเสบ
สารกระตุ้นการทำงานของเซลล์ไฟโบรบลาสต์ ซึ่งเป็นเซลล์สร้างคอลลาเจน เนื่องจากเมื่อคนเราอายุมากขึ้น จำนวนไฟโบรบลาสต์ลดลง ความขยันทำงานของไฟโบรบลาสต์ลดลง คอลลาเจนถูกผลิตน้อยลง ผิวจึงขาดความยืดหยุ่นและแลดูหย่อนคล้อย โดยสารเด่น ๆ ที่ควรมองหาเช่น Retinol, Horse chestnut extract, Vitamin B5
นอกจากการดูแลจากภายนอกด้วยสกินแคร์และการทาครีมกันแดดเป็นประจำแล้ว การดูแลจากภายในก็สำคัญไม่แพ้กัน การรับประทานอาหารที่ดีต่อสุขภาพ อาหารต้านการอักเสบ อาหารที่มีสารต้านอนุมูลอิสระสูง การออกกำลังกายสม่ำเสมอ นอนหลับพักผ่อนเพียงพอ มีอารมณ์ผ่อนคลายไม่ตึงเครียด ล้วนเป็นปัจจัยสำคัญที่ช่วยให้ร่างกายสมดุลและชะลอวัยจากภายใน
สำหรับริชา หลานตัวน้อยของหมอ แม้ว่าจะยังเป็นเด็กเล็ก แต่ก็ชอบที่จะทานเห็ด ปลา เต้าหู้ และผักต่าง ๆ รวมถึงชอบเดินออกกำลังกายและนอนหัวค่ำอย่างไม่มีเกี่ยงงอน สงสัยว่าความ #สายแข็งสุขภาพ จะอยู่ในดีเอ็นเอของตระกูลเรา :
พญ.ธิดากานต์ รุจิพัฒนกุล (หมอผิง)
Twitter, Instagram: @thidakarn