"สิว" ปัญหากวนใจของใครหลายๆ คน เริ่มต้นที่ “สิว” แต่ไม่จบที่สิว แม้สิวจะยุบไปแล้ว แต่ยังทิ้งรอยสิวไว้กวนใจทั้งรอยแดงและรอยดำ ก่อนอื่นเราต้องมาทำความเข้าใจกันก่อนว่า“รอยสิว” ทั้งแบบรอยแดงและรอยดำ เกิดขึ้นได้อย่างไร อะไรเกิดก่อน อะไรเกิดหลัง รักษาสิวหายแล้วแต่รอยสิวยังอยู่ แล้วจะดูแลอย่างไร ควรทำอย่างไร
ปัญหาสิว รอยสิว เกิดขึ้นได้ยังไง และมีอาการอะไรบ้าง
เริ่มต้นจากปัญหาสิว (โดยเฉพาะสิวอักเสบ) เมื่อผิวมีการอักเสบจะแสดง 5 อาการหลักดังนี้ "ปวด" "บวม" "แดง" "แสบ" "ร้อน" ทำให้หลังการเป็นสิวมักจะพบ "รอยแดง" เกิดขึ้นก่อน หรือพูดได้ว่ารอยแดงจากสิวเกิดจากการอักเสบของผิวหนังที่มีสาเหตุมาจากการที่ต่อมไขมันผลิตน้ำมันมากผิดปกติ จนเกิดการอุดตันในรูขุมขน และน้ำมันเป็นแหล่งอาหารของแบคทีเรีย จึงเกิดการรวมตัวกันของเชื้อแบคทีเรีย ทำให้ผิวอักเสบกลายเป็นสิวอักเสบนั่นเอง
หลังจากนั้นกลไกภายในร่างกายก็จะเริ่มกระบวนการซ่อมแซมและฟื้นฟูตัวเอง ด้วยการลำเลียงเลือดไปยังบริเวณที่เกิดการอักเสบ ทำให้หลอดเลือดบริเวณที่เกิดการอักเสบมีการขยายตัว เราจึงมองเห็นผิวหนังบริเวณนั้นเป็นสีแดง ชมพู หรือสีม่วง “รอยแดงที่เกิดจากสิว” นี้หากได้รับการดูแลอย่างถูกต้อง สามารถหายไปเองตามกระบวนการธรรมชาติ แต่หากเมื่อเกิดอาการอักเสบแล้วไม่ได้รับการดูแลที่ถูกต้อง ก็อาจจะต้องใช้ระยะเวลาหลายสัปดาห์หรือเป็นเดือนเพื่อให้รอยแดงจากการอักเสบของสิวจางลง
ปัจจัยกระตุ้นที่ทำให้เกิดปัญหาสิว รอยสิว
และหากมีปัจจัยกระตุ้นเพิ่มเติมในระหว่างที่มีปัญหาสิว เช่น การแคะ แกะ เกา บีบ เค้น หรือทำให้เกิดอาการระคายเคืองใดๆ บนผิว จะส่งผลให้เซลล์เมลาโนไซต์ (Melanocyte) ที่ทำหน้าที่ผลิตเม็ดสีหรือเมลานิน (Melanin) เพิ่มการผลิตเม็ดสีมากขึ้น ทำให้เซลล์ผิวบริเวณนั้นมีปริมาณเม็ดสีมากผิดปกติ สีผิวจึงเข้มกว่าบริเวณอื่น เกิดเป็นรอยดำ
ซึ่งรอยดำจากสิวจะเกิดบริเวณชั้นผิวที่ลึกลงไปกว่ารอยแดงจากสิว จึงรักษายากกว่าและใช้เวลาที่นานกว่า และหากรักษาผิดวิธีหรือปล่อยทิ้งไว้อาจจะทำให้กลายเป็นรอยดำถาวรได้ บางคนอาจใช้ระยะเวลาหลายเดือนเพื่อให้รอยดำจากสิวจางลง แต่บางคนก็ใช้ระยะเวลาเป็นปีกว่าที่รอยดำจะจางลง ดังนั้นหากมีปัญหาสิว เราก็ควรจบที่ปัญหาสิว ไม่รบกวน ยืดยื้อปัญหาสิวไปสู่รอยสิว
เลือกผลิตภัณฑ์ลดเลือนรอยสิว แบบไหนดี
ผลิตภัณฑ์เพื่อลดเลือนรอยสิว ใช้หลักการเดียวกับการลดเลือนฝ้า กระจุดด่างดำ คือ ใช้ผลิตภัณฑ์เพื่อ ”แก้ไข” (ทำให้รอยสิวทั้งรอยแดง รอยดำจางลง) ร่วมกับการ “ป้องกัน” ด้วยผลิตภัณฑ์กันแดดที่มีค่าการปกป้องสูงๆ (SPF50+/PA++++) และควรหลีกเลี่ยงการเผชิญแสงแดด (อีกสาเหตุสำคัญที่ทำให้รอยสิวเข้ม/ชัดเจนมากขึ้น) โดยผลิตภัณฑ์เพื่อลดเลือนรอยสิว เลือกได้จากสาระสำคัญในผลิตภัณฑ์ที่ทำหน้าที่ช่วยลดการผลิตเม็ดสี เช่น
1.ผลิตภัณฑ์ยา ตัวอย่างตัวยาสำคัญ ได้แก่
- ไฮโดรควิโนน (HYDROQUINONE) ทำหน้าที่ช่วยลดการสร้างเม็ดสีของเซลล์เมลาโนไซต์
- เตรทติโนอิน (TRETINOIN) นอกจากช่วยลดปัญหาสิวได้แล้ว ยังมีคุณสมบัติช่วยเร่งกระบวนการผลัดเซลล์ผิว ช่วยให้รอยแดง รอยดำจากสิวจางลงได้ด้วย
2.ผลิตภัณฑ์เวชสำอางหรือเครื่องสำอางที่มีสารสำคัญ เช่น วิตามินซี (Vitamin C) โกจิก แอซิด (Kojic acid) อาร์บูติน (Arbutin) และ ไนอะซินาไมด์ (Niacinamide) เป็นต้น
ไนอะซินาไมด์ (Niacinamide) คืออะไร
ไนอะซินาไมด์ หรือวิตามินบี3 (Niacinamide) เป็นสารที่อ่อนโยนต่อผิว และมีหลากหลายคุณสมบัติที่เหมาะกับการดูแลปัญหาสิว และรอยสิว ทั้งรอยแดงและรอยดำจากสิว อย่างครอบคลุม ได้แก่
- ปลอบประโลม ลดอาการระคายเคืองไม่สบายไม่ผิวที่เป็นสิว
- ช่วยลดการอักเสบ ช่วยทำให้รอยแดงจากการอักเสบลดเลือนลง
- ยับยั้งการส่งต่อเม็ดสีมายังผิวชั้นบน จึงช่วยลดเลือนรอยดำสิว
- ปรับสมดุลการสร้างน้ำมันในผิว ลดอีกสาเหตุสำคัญของการเกิดสิว
- ช่วยเสริมการสร้างเซราไมด์ ทำให้ปราการผิวแข็งแรงมากขึ้น กักเก็บความชุ่มชื้นภายในผิวได้ดีขึ้น คืนความชุ่มชื้นสู่ผิว
- แอนตี้ออกซิแดนท์ ต่อต้านอนุมูลอิสระที่จะมาทำร้ายผิว
- เสริมการสร้างคอลลาเจน ช่วยลดเลือนริ้วรอย
ลดรอยสิว รอยแดง รักษาสิว วิธีไหนดีที่สุด
ป้องกันการอักเสบของสิว
การลดรอยสิว ทั้งรอยแดง รอยดำที่เกิดจากสิวที่ดีที่สุดคือการป้องกันไม่ให้เกิดการอักเสบของสิว เมื่อเป็นสิว เช่นตุ่มแดง ตุ่มหนอง หรือเป็นไตแข็ง ที่เมื่อสัมผัสโดนแล้วมีอาการเจ็บ ควรรีบรักษาหรือดูแลโดยเร็ว
หลีกเลี่ยงการ บีบ แคะ แกะสิว
ต้องหลีกเลี่ยงการบีบ เค้น แคะ และแกะสิว เพราะจะไปกระตุ้นให้เกิดการอักเสบที่รุนแรงมากขึ้น ทำให้รอยแดงหรือรอยดำจากสิวที่เป็นอยู่ใช้เวลาในการรักษาหรือทำให้จางลงนานมากขึ้น
รักษากับแพทย์ผู้ชำนาญ
ไม่ใช่แค่สิวธรรมดา แต่รวมไปจนถึง “สิวอุดตัน” ก็ต้องดูแลอย่างถูกต้องและเหมาะสม หากจะกดสิวก็ควรทำโดยแพทย์ผู้ชำนาญ เพราะหากดูแลรักษาไม่ถูกต้อง ก็จะนำไปสู่การเกิดรอยสิว รอยแดง รอยดำ ตามมา
การรักษารอยสิว ไม่ว่าจะเป็นรอยแดง หรือรอยดำจากสิว ควรเริ่มต้นไปพร้อมๆ กับวิธีการรักษาสิว หากสิวยังไม่หาย ในกรณีนี้หมายถึง ยังมีสิวเกิดขึ้นเรื่อย ๆ ในที่สุดก็จะนำไปสู่ปัญหารอยสิวเช่นเดิม